Bộ Tài chính lo ngại việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp chất lượng thấp sẽ khiến hệ thống tài chính mất an toàn, đồng thời yêu cầu các bộ phận liên quan tăng cường thanh tra. Bộ trưởng Bộ Tài chính ngày 1/9 đã ký văn bản yêu cầu Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Quốc gia, Bộ Tài chính và Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam tăng cường thanh tra thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Trong những năm gần đây, trái phiếu doanh nghiệp đã trở thành một kênh huy động vốn quan trọng, tuy nhiên việc phát hành cũng mang lại nhiều rủi ro cho nhà đầu tư. Bộ Tài chính cũng lo ngại điều này sẽ dẫn đến tình trạng mất an ninh, an toàn của hệ thống tài chính đất nước.
Cần giám sát và quản lý chặt chẽ việc ban hành trái phiếu
Người đứng đầu Bộ Tài chính yêu cầu Vụ Tài chính ngân hàng phối hợp với các đơn vị liên quan. triển khai quy định mới về phát hành trái phiếu doanh nghiệp, đồng thời hoàn thiện quy định quản lý và giám sát thị trường. Một trong những ưu tiên là thắt chặt việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ không có tài sản đảm bảo hoặc chất lượng tài sản đảm bảo thấp.
Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước được giao tăng cường thanh tra; kiểm tra tình hình phát hành và cung cấp dịch vụ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Cơ quan quản lý thị trường sẽ tập trung giám sát việc phát hành của các doanh nghiệp nhỏ; mới thành lập, hoạt động trong các lĩnh vực rủi ro cao và kết quả kinh doanh không rõ ràng. Trường hợp phát hiện hành vi lừa đảo; chiếm đoạt tài sản của nhà đầu tư thì chuyển sang công an xử lý.
Động thái siết kiểm tra thị trường trái phiếu doanh nghiệp được Bộ Tài chính thực hiện trong bối cảnh khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tiếp tục tăng nửa đầu năm nay, đạt hơn 168.000 tỷ đồng. Tổ chức tín dụng là đối tượng phát hành lớn nhất khi chiếm hơn 40% khối lượng. Lãi suất bình quân giai đoạn này là 7,9% một năm. Giảm 1,6% một năm so với cùng kỳ năm ngoái.
Khuyến cáo của Vụ tài chính
Một số doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp bất động sản. Phát hành trái phiếu với lãi suất cao, chất lượng tài sản đảm bảo của trái phiếu hạn chế (chủ yếu là các dự án đầu tư, tài sản hình thành trong tương lai hoặc cổ phiếu của doanh nghiệp bất động sản), có sự tham gia của nhà đầu tư cá nhân nhỏ, lẻ.
Theo Vụ Tài chính ngân hàng, quy định hiện hành tại Luật chứng khoán và nghị định số 153/2020. Doanh nghiệp huy động vốn trái phiếu riêng lẻ theo nguyên tắc tự vay, tự trả; tự chịu trách nhiệm, cơ quan quản lý nhà nước không cấp phép phát hành. Tuy nhiên, trong số doanh nghiệp phát hành trái phiếu vẫn có doanh nghiệp có quy mô nhỏ. Nhưng huy động vốn với khối lượng lớn, lãi suất cao. Doanh nghiệp phát hành trái phiếu không có tài sản đảm bảo hoặc chất lượng tài sản đảm bảo kém.
Đối với những trường hợp doanh nghiệp có tình hình tài chính yếu kém. Khi huy động vốn trái phiếu với khối lượng lớn, lãi suất cao. Chính các doanh nghiệp phát hành sẽ gặp rủi ro nếu hoạt động sản xuất kinh doanh khó khăn. Họ sẽ không trả được nợ gốc, lãi trái phiếu cho nhà đầu tư.